چاپ کتاب یکی از مراحل مهم در فرآیند انتشار یک اثر است. یکی از موارد مهم در چاپ کتاب، انتخاب سایز مناسب برای کتاب است. در این مقاله، به بررسی مزایا و معایب چاپ کتاب در قطع وزیری خواهیم پرداخت. یکی از مزایای استفاده از قطع وزیری برای چاپ کتاب، این است که این سایز برای خوانندگان راحت و قابل خواندن است. همچنین، این سایز برای نگهداری و حمل و نقل کتاب نیز مناسب است. از طرفی، معایبی نیز وجود دارد. برخی از افراد ممکن است این سایز را بزرگ یا کوچک بیابند و این ممکن است باعث ایجاد اشکال در خواندن شود.
قطع وزیری چیست؟
یکی از معروف ترین قطع های استاندارد کتاب در ایران قطع وزیری است. که معمولا برای کتاب های علمی و نظری به کار میرود و در خارج از ایران با نام medium octavo میشناسند.
تاریخچه قطع وزیری
برای اولین بار در قرن ۱۵ میلادی، فردی به نام آلدوس مانوتیوس که یک دانشمند و آموزگار ونیزی بود، از این سایز برای چاپ کتاب استفاده کرد. او معتقد بود که این سایز برای خواندن کتاب مناسبتر است و همچنین به اندازه کافی کوچک هست که به راحتی قابل حمل و نقل باشد. نام این سایز از نام وزیر اعظم جمهوری ونیز در آن زمان گرفته شده است.
ابعاد دقیق قطع وزیری:
با توجه به تغییرات فرهنگی و تکنولوژی، انتخاب قطع وزیری برای چاپ کتاب ممکن است بهترین گزینه باشد. اما باید به این نکته توجه داشت که هر کتاب و هر نوع محتوایی نیاز به سایز مخصوص خود دارد. برای بهینه سازی چاپ کتاب در سایز وزیری، باید به مواردی مانند انتخاب فونت مناسب، تنظیم فضاهای بین خطوط و رنگ های استفاده شده توجه کرد. این موارد می توانند به تجربه خواندن کتاب کمک کنند.
- بعد از برش: 23.5 × 16.5 سانتیمتر
- قبل از برش: 170 × 240 سانتیمتر (اندازه مورد نیاز در نرمافزارهای طراحی)
اندازه قبل از برش برای این است که در هنگام برش کتاب، فضای کافی برای حاشیه و جلد کتاب
در نظر گرفته شود.
ممکن است اندازه قطع وزیری در چاپخانههای مختلف تا حدود چند میلیمتر با هم تفاوت داشته باشد.
مزایای چاپ کتاب در قطع وزیری:
خوانایی خوب: یکی از مزایای استفاده از سایز وزیری برای چاپ کتاب، این است که این سایز برای خوانندگان راحت و قابل خواندن است. این سایز به گونهای است که خواندن متن کتاب برای خواننده راحت و چشمنواز باشد.
حمل و نقل آسان: همچنین، این سایز برای نگهداری و حمل و نقل کتاب نیز مناسب است.
تنوع در جلد: برای کتابهای وزیری میتوان از انواع مختلف جلد، از جمله جلد شومیز، گالینگور و چرم استفاده کرد.
قیمت مناسب: چاپ کتاب در سایز وزیری نسبت به سایر سایزها، قیمت مناسبتری دارد.
نکاتی که باید قبل از چاپ کتاب در سایز وزیری به آنها توجه کرد:
- حجم کتاب: اگر کتاب شما دارای حجم زیادی است، شاید سایز وزیری برای آن مناسب نباشد. در این صورت، میتوانید از سایزهای بزرگتر مانند رحلی استفاده کنید.
- نوع محتوا: اگر کتاب شما دارای تصاویر و نمودارهای زیادی است، ممکن است سایز وزیری برای نمایش آنها به اندازه کافی بزرگ نباشد. در این صورت، میتوانید از سایزهای بزرگتر مانند رحلی استفاده کنید.
- سلیقه مخاطب : در نهایت، انتخاب سایز کتاب تا حد زیادی به سلیقه مخاطب شما بستگی دارد.
چاپ کتاب به صورت بوکلت
تنظیمات قطع وزیری در Word
برای تنظیمات قطع وزیری در نرم افزار Word، مراحل زیر را دنبال کنید:
- واحدها را به میلیمتر تغییر دهید:
- در منوی File، گزینه Options را انتخاب کنید.
- در پنجره Options، به تب Advanced بروید.
- در قسمت General، در کادر Measurement units، گزینه Millimeters را انتخاب کنید.
- روی دکمه OK کلیک کنید.
- سایز صفحه را تنظیم کنید:
- در منوی Page Layout، روی تب Layout کلیک کنید.
- در گروه Page Setup، روی دکمه Size کلیک کنید.
- در منوی کشویی More paper sizes، گزینه Custom را انتخاب کنید.
- در پنجره Page Setup، در کادر Paper size، نام وزیری را وارد کنید.
- در کادر Width، عدد 165 را وارد کنید.
- در کادر Height، عدد 235 را وارد کنید.
- روی دکمه OK کلیک کنید.
- حاشیهها را تنظیم کنید:
- در منوی Page Layout، روی تب Margins کلیک کنید.
- در گروه Margins، میتوانید مقادیر حاشیهها را به دلخواه خود تنظیم کنید.
- مقادیر پیش فرض برای حاشیهها در قطع وزیری به شرح زیر است:
- بالا: 25 میلیمتر
- پایین: 25 میلیمتر
- چپ: 25 میلیمتر
- راست: 25 میلیمتر
- جهت صفحه را تنظیم کنید:
- در منوی Page Layout، روی تب Orientation کلیک کنید.
- در گروه Orientation، میتوانید جهت صفحه را به صورت Portrait (عمودی) یا Landscape (افقی) تنظیم کنید.
- جهت پیش فرض صفحه در قطع وزیری Portrait (عمودی) است.
نکات:
- قبل از چاپ نهایی، حتماً یک نسخه پیشنمایش از صفحه خود را تهیه کنید تا از تنظیمات صحیح آن اطمینان حاصل کنید.
- اگر از تصاویر و نمودارها در کتاب خود استفاده میکنید، ممکن است لازم باشد که حاشیهها را کمی بیشتر تنظیم کنید تا فضای کافی برای آنها وجود داشته باشد.
- برای اطلاعات بیشتر در مورد تنظیمات صفحه در Word، میتوانید به راهنمای آنلاین این نرم افزار مراجعه کنید.
مقایسه قطع وزیری با سایر قطع ها
در اینجا، قطع وزیری را با دو قطع رایج دیگر، یعنی قطع رحلی و قطع رقعی، مقایسه میکنیم:
| ویژگی | قطع وزیری | قطع رحلی | قطع رقعی |
| ابعاد (بعد از برش) | 23.5 × 16.5 سانتیمتر | 29.7 × 21 سانتیمتر | 21 × 14.8 سانتیمتر |
| ابعاد (قبل از برش) | 170 × 240 سانتیمتر | 210 × 297 سانتیمتر | 148 × 210 سانتیمتر |
| کاربرد | انواع کتابها، مقاله و گزارش | کتابهای با حجم زیاد، تصاویر و نمودارهای فراوان | کتابهای جیبی، کودکان |
| خوانایی | خوب | خوب | متوسط |
| حمل و نقل | آسان | کمی دشوار | آسان |
| تنوع در جلد | جلد شومیز، گالینگور، چرم | جلد شومیز، گالینگور، چرم | جلد شومیز |
| قیمت | مناسب | کمی گران تر | مناسب |
سخن آخر
در نهایت، باید به این نکته توجه کرد که انتخاب قطع وزیری برای چاپ کتاب ممکن است بستگی به نوع کتاب و هدف نهایی انتشار آن داشته باشد. برای برخی از کتب، انتخاب این سایز ممکن است مناسب باشد، در حالی که در موارد دیگر این سایز ممکن است مناسب نباشد. در هر صورت، باید به نکات فنی و طراحی کتاب توجه کرد تا بهترین نتیجه را بدست آورد.
سایز وزیری از نظر برخی از خوانندگان، می تواند تجربه خواندن را بهبود بخشد. اما برای برخی افراد ممکن است این سایز مناسب نباشد و تجربه خوبی از خواندن برای آنها به وجود نیاید. در انتخاب قطع وزیری برای چاپ کتاب، باید به نکات زیر توجه کرد: تعداد صفحات کتاب، نوع متن و تصاویر موجود در کتاب، و همچنین هدف نهایی از انتشار کتاب.
